Pharmindex - lider wiedzy o lekach

Pediatryczny ekspert ds. chorób zakaźnych odpowiada na pytania, czy szczepionka jest bezpieczna i dlaczego dzieci jej potrzebują.

Poniższy artykuł został przedrukowany za zgodą The Conversation, internetowej publikacji zawierającej najnowsze badania naukowe.

Amerykańska Agencja ds. Leków i Żywności - FDA (Food and Drug Administration) rozszerzyła pozwolenie na stosowanie w nagłych wypadkach szczepionki Pfizer-BioNTech COVID-19 na młodzież w wieku od 12 do 15 lat w dniu 10 maja 2021 roku. Po spotkaniu grupy doradczej w dniu 12 maja Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorobom – CDC (Centers for Disease Control and Prevention) wydało rekomendacje, w których poparło stosowanie szczepionki w tej grupie wiekowej. Amerykańska Akademia Pediatrii również popiera tę decyzję.

Dr Debbie-Ann Shirley jest profesorem nadzwyczajnym pediatrii na Uniwersytecie Wirginii, specjalizującym się w pediatrycznych chorobach zakaźnych. Poniżej omawia niektóre obawy, jakie rodzice mogą mieć w związku z podaniem szczepionki COVID-19 swoim dzieciom.

1. Czy szczepionka działa u nastolatków?
   
   Tak, dane opublikowane niedawno przez firmę Pfizer-BioNTech wskazują, że szczepionka COVID-19 wydaje się działać naprawdę dobrze w tej grupie wiekowej. Szczepionka COVID-19 okazała się w 100% skuteczna w zapobieganiu objawowej postaci COVID-19 w trwających badaniach klinicznych z udziałem dzieci w wieku od 12 do 15 lat w Stanach Zjednoczonych. Młodzież wytworzyła wysoki poziom przeciwciał w odpowiedzi na szczepionkę, a ich odpowiedź immunologiczna była równie silna, jak ta obserwowana u starszych nastolatków i młodych dorosłych w wieku 16-25 lat.
    
2. Czy szczepionka jest bezpieczna dla dziecka?
   
   Jak dotąd, szczepionka COVID-19 wydaje się być bezpieczna i dobrze tolerowana u młodzieży. Wszystkie szczepionki COVID-19 dopuszczone do stosowania w Stanach Zjednoczonych zostały poddane rygorystycznym badaniom, ale nie chcemy zakładać, że dzieci są małymi dorosłymi. Dlatego tak ważne jest równie dokładne przebadanie tych szczepionek u dzieci, zanim organy służby zdrowia zalecą ich stosowanie. Trwające badania będą nadal uważnie obserwować zaszczepione dzieci, a solidne monitorowanie bezpieczeństwa pomoże szybko zidentyfikować rzadkie lub nieoczekiwane problemy, jeśli się pojawią.
    
3. Czy dzieci są w grupie niskiego ryzyka zachorowania na COVID-19? Czy należy je szczepić?
   
   Obecnie dzieci stanowią prawie jedną czwartą wszystkich nowych przypadków zachorowań na COVID-19 zgłaszanych co tydzień w Stanach Zjednoczonych. Chociaż poważne zachorowania na COVID-19 u dzieci są rzadkie, zdarzają się - tysiące dzieci było hospitalizowanych, a co najmniej 351 dzieci zmarło z powodu COVID-19 w Stanach Zjednoczonych. Niektóre dzieci, które poważnie zachorowały z powodu COVID-19, mogą mieć inne schorzenia, ale nie wszystkie. Szczepienie pomoże uchronić dzieci przed rozwojem poważnej choroby.
   
   Ponadto, ponieważ nastolatki mogą przenosić COVID-19 na inne osoby, szczepienie dzieci może okazać się ważnym elementem bezpiecznego powrotu do „normalności”, w tym do stacjonarnego uczęszczania do szkoły, uprawiania sportów zespołowych i spędzania czasu z przyjaciółmi. Duże badanie dzieci w wieku szkolnym wykazało, że dzieci uczęszczające w całości lub częściowo do szkoły wirtualnej wykazywały niższy poziom aktywności fizycznej, spędzały mniej czasu na osobistych spotkaniach towarzyskich z przyjaciółmi oraz wykazywały gorsze zdrowie psychiczne i emocjonalne w porównaniu z dziećmi uczęszczającymi w pełni do szkoły stacjonarnej. Dzieci doświadczają bezprecedensowego wzrostu pośrednich negatywnych konsekwencji zdrowotnych i edukacyjnych związanych z pandemią, a my musimy znaleźć sposoby, aby pomóc im szybko i bezpiecznie wrócić do normalnego życia. Jednym z nich są szczepienia.
    
4. Jakich skutków ubocznych można się spodziewać u dziecka?
   
   Po szczepieniu mogą wystąpić niezbyt nasilone działania niepożądane. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi są ból i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia. Inne często występujące działania niepożądane to zmęczenie i ból głowy. Podobnie jak u młodych dorosłych, u niektórych nastolatków wystąpiła gorączka, dreszcze, bóle mięśni i stawów, które mogą być częstsze po podaniu drugiej dawki. Efekty te są jednak krótkotrwałe i w większości przypadków ustępują w ciągu jednego do dwóch dni.
   
   U części  nastolatków obserwowano omdlenia po otrzymaniu zastrzyku. Jeśli jest to powód do niepokoju dla dziecka, należy poinformować o tym wcześniej punkt szczepień - dziecko może otrzymać szczepionkę w pozycji siedzącej lub leżącej, aby uniknąć urazów spowodowanych upadkiem.
    
5. Czy u dzieci występowały ciężkie reakcje poszczepienne?
   
   W badaniu klinicznym prowadzonym przez firmę Pfizer-BioNTech nie zgłaszano żadnych poważnych zdarzeń niepożądanych związanych ze szczepieniem. Poważne reakcje alergiczne były rzadko zgłaszane u osób starszych. Każda osoba, u której stwierdzono ciężką lub natychmiastową alergię na szczepionkę lub jakikolwiek składnik szczepionki, nie powinna otrzymać zastrzyku. Jeśli u dziecka wystąpiły w przeszłości ciężkie reakcje alergiczne lub jakikolwiek rodzaj natychmiastowej reakcji alergicznej na szczepionkę lub terapię wstrzykiwaną, należy poinformować o tym punkt szczepień, aby dziecko mogło być monitorowane przez co najmniej 30 minut po podaniu szczepionki.
   
   Rodzice powinni porozmawiać z zaufanym pracownikiem służby zdrowia lub alergologiem, jeśli mają szczegółowe pytania dotyczące możliwości wystąpienia reakcji alergicznej u ich dziecka.
    
6. Kiedy szczepionka COVID-19 zostanie dopuszczona do stosowania u dzieci w wieku poniżej 12 lat?
   
   Producenci szczepionki COVID-19 rozpoczęli lub planują rozpoczęcie badań szczepionki COVID-19 u młodszych dzieci. W miarę uzyskiwania coraz większej ilości informacji zalecenia dotyczące dopuszczalnego wieku mogą ulec zmianie. Dzieci w wieku 2-11 lat mogą potencjalnie zostać dopuszczone do szczepień już pod koniec tego roku.
    
7. Czy zaszczepiony dorosły może przekazać wirusa niezaszczepionemu dziecku?
   
   Szczepionki przeciwko COVID-19 nie zawierają żywego koronawirusa, więc nie mogą wywołać COVID-19. Szczepienie pomoże raczej ochronić zarówno rodziców, jak i dzieci przed zakażeniem COVID-19. Badania wykazały, że zaszczepione ciężarne i karmiące matki mogą przekazać ochronną odporność swoim małym dzieciom przez łożysko i w mleku matki - jest to kolejna korzyść ze szczepienia.
   Chociaż naukowcy wciąż uczą się, jak dobrze szczepionka może pomóc w zapobieganiu rozprzestrzeniania się choroby, szczepienie jest nadal ważnym sposobem ograniczenia zakażenia osób, które nie mogą jeszcze otrzymać szczepionki, takich jak młodsze dzieci.

 

Źródło: Debbie-Ann Shirley, The Conversation USA, 21 maja 2021 r.

Tłumaczenie: Zespół Pharmindex